چگونه از سیل اخبار منفی جان سالم به در ببریم؟

به گزارش پیامدنیوز، از جنگ و بحران اقتصادی گرفته تا فجایع زیست‌محیطی و جرائم شهری، همه‌روزه با حجم وسیعی از اطلاعات منفی مواجه‌ایم که اگر بدون تجهیزات و بی‌محابا در برابرشان بایستیم، ممکن است تیشه به ریشه آرامش روان‌مان بزنند.

اما آیا می‌توان در جهانی چنین پُرخبر، همچنان سالم ماند و امید را زنده نگه داشت؟ کارشناسان سلامت روان، خبرنگاران متعهد و پژوهشگران رسانه، پاسخ‌هایی دقیق و آزموده به این پرسش دارند.

مرز بکشید؛ مصرف خبری آگاهانه داشته باشید

جامعه شناسان و پژوهشگران مواره تاکید داشته‌اند که اخبار باید به‌صورت دوز مصرف شود؛ نه دائم و بی‌وقفه. تعیین زمان‌های مشخص در روز برای مرور اخبار و انتخاب منابع خبری معتبر، یکی از اولین گام‌ها برای کنترل تأثیر منفی اخبار است.

سواد رسانه‌ای را جدی بگیریم

دسترسی به اطلاعات آزاد، نعمتی است؛ اما فهم و تحلیل درست آن، ضرورتی انکارناپذیر. شایعات، تیترهای اغراق‌آمیز و کلیک‌خور، ذهن مخاطب را بیشتر از واقعیت آزار می‌دهند. آموزش تفکیک «خبر» از «هیاهو» نقشی اساسی در کاهش استرس دارد.

توازن اطلاعاتی را حفظ کنید

رسانه‌ها معمولاً اولویت خود را به اخبار بحران می‌دهند، چرا که توجه بیشتری جلب می‌کنند. اما مخاطب می‌تواند آگاهانه برای خود توازن ایجاد کند؛ یعنی در کنار پیگیری اخبار سیاسی یا اقتصادی، به اخبار علمی، فرهنگی و امیدبخش هم توجه کند.

آگاهی کسب کنید؛ نه ناامیدی

در همین زمینه، نباید فراموش کرد که اگرچه اطلاع از واقعیت‌های جامعه و حوادثی چون وقوع جنگ یا تنش‌های امنیتی در کشور ـ مثل آنچه کشورمان در هفته‌های گذشته تجربه کرده ـ ضرورتی انکارناپذیر است، اما صرفِ تمام وقت و ذهن خود برای رصد بی‌وقفه اخبار تلخ، به‌ویژه اخبار جنگ، می‌تواند تأثیرات روانی جدی و مخربی بر فرد و خانواده‌اش بگذارد. روان‌شناسان بر این باورند که مواجهه مداوم با تصاویر خشونت، ترس و ناامیدی، بدون داشتن ابزار تحلیل و تاب‌آوری، تنها به افزایش اضطراب جمعی دامن می‌زند.

بدن‌تان را فراموش نکنید

استرس ناشی از اخبار، نه‌تنها ذهن که بدن را هم نشانه می‌گیرد. ورزش، خواب کافی، تغذیه سالم و مراقبه می‌توانند اثرات منفی را کاهش دهند. روان‌درمانگران توصیه می‌کنند پس از مواجهه با یک خبر دردناک، حتی یک پیاده‌روی کوتاه یا چند دقیقه تنفس عمیق، کارکردی آرام‌بخش دارد.

گفت‌وگو کنید، نه انزوا

بسیاری افراد در مواجهه با اخبار بد، خود را منزوی می‌کنند؛ اما صحبت با افراد قابل‌اعتماد، خانواده یا حتی مشاور، می‌تواند فشاری را که ذهن تحمل می‌کند، تخلیه کند. به‌خصوص در فضای مجازی، دنبال کردن افرادی که نگاهی متعادل، تحلیلی و انسانی به وقایع دارند، روحیه را تقویت می‌کند.

جمع‌بندی

در جهانی که «اطلاع‌رسانی» به‌سرعت نور انجام می‌شود، مسئولیت «چگونه مطلع شدن» بر عهده خود ماست. همان‌گونه که برای حفظ سلامت جسم، غذای ناسالم را کنار می‌گذاریم، برای سلامت روان نیز باید در برابر هجوم اخبار بد، آگاهانه سپر بگیریم. راه نجات، نه در بی‌خبری است، نه در بی‌تفاوتی؛ بلکه در انتخاب درست، مصرف به‌اندازه و مراقبت از روان خویش نهفته است