پیزی که به قطر گفتیم تا آمریکا بشنود
دیپلماسی ایران برای حفظ روابط برادرانه با کشورهای منطقه پس از حمله به پایگاه آمریکایی در قطر آغاز شد.
به گزارش پیامدنیوز به نقل از هفت صبح، با حمله موشکی ایران به پایگاه العدید آمریکا در قطر، تصور بر این بود که روابط کشورمان با همسایگان جنوبی خلیج‌فارس وارد دوره سردی خواهد شد، اما حمله مذکور، نه اقدامی علیه همسایگان، بلکه هشداری قاطع به تجاوزات آمریکا و رژیم صهیونیستی بود.
در این بین جمهوری اسلامی ایران با تماس‌های فوری رئیس‌جمهور و مقامات ارشد با رهبران قطر و امارات، بر سیا ست همسایگی و تقویت صلح و ثبات منطقه‌ای تأکید کرد. جمهوری اسلامی تاکید دارد که حمله به العدید به‌هیچ‌وجه علیه کشورهای منطقه، از جمله قطر، نبوده است. رئیس دستگاه دیپلماسی اعلام کرد ما به دنبال ارسال پیام به کشورهای عربی منطقه نبودیم، بلکه این پیام به آمریکایی‌ها بود. حساب پایگاه‌های آمریکایی از کشورهای منطقه جداست.
عراقچی در گفت‌وگوهای تلفنی و حضوری با وزرای خارجه کشورهای حاشیه خلیج فارس، از جمله در نشست استانبول، به صراحت اعلام کرد که حملات ایران به پایگاه‌های آمریکایی در منطقه، صرفا پاسخی به تجاوزات آمریکا است و نه نشانه‌ای از خصومت با همسایگان. او افزود که «اگر آمریکا به ایران حمله کند، موشک‌های ما به خاک آمریکا نمی‌رسد، اما به پایگاه‌های آمریکا در منطقه می‌رسد. این حملات به شما یا کشورهای همسایه نیست.»
این موضع ایران در قبال کشورهای منطقه با واکنش مثبت و درک متقابل مواجه شد. عراقچی اشاره کرد که اگرچه قطر و برخی اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس از این حمله ابراز ناراحتی کردند، اما ایران با شفافیت توضیح داد که هدف صرفاً پایگاه‌های آمریکایی بوده است. او حتی در تماس با وزرای خارجه شش کشور حاشیه خلیج فارس، خواستار درج نام خود در بیانیه حمایت از قطر شد و تأکید کرد که ایران از قطر حمایت می‌کند، اما اسناد و مدارکی دارد که نشان می‌دهد پایگاه العدید در رهگیری موشک‌های ایران مشارکت داشته است.
دیپلماسی فوری برای جلب اعتماد همسایگان
پیرو آنچه گفته شد، جمهوری اسلامی ایران، به‌منظور جلوگیری از هرگونه سوءتفاهم و تقویت روابط برادرانه با کشورهای منطقه، بلافاصله پس از حمله به پایگاه العدید، اقدامات دیپلماتیک گسترده‌ای را در سطح سران آغاز کرد. مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، ظهر سه‌شنبه ۴ تیر ۱۴۰۴ در تماس تلفنی با شیخ تمیم بن حمد آل‌ثانی، امیر قطر، ضمن دلجویی از ملت و دولت قطر، تأکید کرد که این حمله صرفاً واکنشی به مشارکت آمریکا در تجاوز رژیم صهیونیستی بود و به‌هیچ‌وجه علیه قطر یا روابط دوستانه دو کشور نبود. پزشکیان اظهار داشت: «دولت و ملت ایران از نیات دوستانه قطر آگاه هستند و قدردان حمایت‌های شما در روزهای سخت‌اند.»
رئیس‌جمهور ایران با اشاره به مذاکرات دیپلماتیک پیش از حمله رژیم صهیونیستی، افزود: «ما در حال مذاکره بودیم، اما مورد تجاوز قرار گرفتیم. ایران، غزه یا لبنان نیست که با چند حمله بتوانند آن را به هم بریزند. مردم ایران تا آخر از حقوق خود دفاع می‌کنند.»
او همچنین از تلاش‌های قطر برای توقف جنگ قدردانی کرد و خواستار گسترش روابط دوجانبه شد. شیخ تمیم نیز در این گفت‌وگو، ضمن تأکید بر روابط عمیق و دوستانه با ایران، اظهار داشت که قطر مانع هرگونه استفاده از پایگاه العدید علیه ایران خواهد شد. او با قدردانی از تماس پزشکیان، بر عزم قطر برای تعمیق روابط با ایران تأکید کرد و گفت: «ما افق بلندتری برای همکاری‌های آینده می‌بینیم.»
همزمان، پزشکیان در تلاش دیگری و ذیل گفت‌وگوی تلفنی با شیخ محمد بن زاید، رئیس دولت امارات، ضمن ابراز تأسف از ناگزیر شدن ایران به پاسخ نظامی در خاک قطر، بر سیاست همسایگی ایران تأکید کرد. او گفت: «دشمن به دنبال ایجاد اختلاف میان کشورهای اسلامی است، اما ایران به دوستی با همسایگان باور دارد و برای صلح و ثبات منطقه تلاش می‌کند.» شیخ محمد بن زاید نیز با تأیید حق دفاع ایران، از آمادگی امارات برای حمایت از ایران و تقویت روابط دوجانبه سخن گفت.
تقویت همکاری‌های منطقه‌ای در سایه مقاومت
ایران، با اتکا به دیپلماسی فعال و شفاف، موفق شد حمایت گسترده کشورهای منطقه را در برابر تجاوزات اخیر جلب کند. در همین باره، مجید تخت‌روانچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه هم در گفت‌وگوی تلفنی با محمد الخلیفی، وزیر مشاور قطر، بر روابط مستحکم ایران و قطر تأکید کرد و از نقش سازنده قطر در جلوگیری از تشدید ناامنی‌ها قدردانی کرد. او تصریح کرد که ایران اجازه نخواهد داد شرارت‌های آمریکا و رژیم صهیونیستی به تفرقه میان کشورهای منطقه منجر شود.
این رویکرد ایران، که بر جداسازی حساب متجاوزان از کشورهای همسایه متمرکز است، با حمایت سازمان همکاری اسلامی، شورای همکاری خلیج فارس و دیگر نهادهای منطقه‌ای همراه شد. عراقچی اشاره کرد که مصر نیز با صدور بیانیه‌هایی در محکومیت حملات به ایران، نقش مثبتی ایفا کرد. او افزود: «سیاست ما گسترش روابط خوب همسایگی با کشورهای منطقه، به‌ویژه قطر، عراق و مصر است.»
در پی حمله به العدید، عراقچی هم تأکید کرد که «ما به دنبال صدمه به اتباع قطری یا مکان‌های غیرنظامی نبودیم.» این شفافیت و دلجویی سریع، نشان‌دهنده تعهد ایران به حفظ روابط دوستانه با همسایگان است. در مجموع، حمله ایران به پایگاه العدید، ضمن هشدار قاطع به آمریکا و رژیم صهیونیستی، مانع از آن شد که دیپلماسی منطقه‌ای ایران تحت‌الشعاع قرار بگیرد.
دیپلماسی فعال ایران، از تماس‌های فوری رئیس‌جمهور با رهبران قطر و امارات تا رایزنی‌های مقامات وزارت خارجه، نشان داد که ایران با هوشمندی و شفافیت، نه‌تنها از سوءتفاهمات جلوگیری کرد، بلکه جایگاه خود را به‌عنوان حامی صلح و ثبات منطقه‌ای تقویت کرد. این رویکرد، با جلب حمایت گسترده منطقه‌ای، ثابت کرد که سیاست همسایگی ایران، حتی در گرماگرم تنش‌ها، بر دوستی و همکاری استوار است.